Kubad-ı Abad Sarayından Konya Karatay Müzesine giden çiniler ve kabartmalar











Selçuklu sarayı Kubadabad, kaloriferle ısıtılıyormuş

Selçuklu döneminden günümüze kalıntıları ulaşan tek eser niteliğindeki Kubadabad Sarayı'nda yapılan kazı çalışmalarında yeni bilgilere ulaşıldı.

Prof. Dr. Rüçhan Arık ve ekibi, 31 Ağustos tarihinde biten bu yılki çalışmalar sonucunda sarayın günümüzdeki kalorifer sistemine benzeyen bir düzenekle ısıtıldığını gösteren bilgiler elde etti.

1980 yılında kazı çalışmalarına başlayan Prof. Dr. Rüçhan Arık ve ekibi, aradan geçen 27 yılda sarayın ana birimlerini ortaya çıkarırken Selçuklu devri şehirciliği ve sanatına ışık tutan önemli veriler de elde etti. Kubadabad'da birbirine kapıyla geçişleri olan bir büyük bir de küçük iki saray kalıntısı yer alıyor. Küçük sarayda sultan ikamet ederken büyük sarayda idari işler yürütülmüş. Büyük sarayda sultana ait olduğu sanılan özel bir oda, bu odada su ve kanalizasyon tesisatı bulunduğu da çıkan bir diğer bulgu. Sultanın odasında bol su akan çeşmeler belirlediklerini ifade eden kazı başkanı Prof. Dr. Rüçhan Arık, şu bilgileri de verdi: "Sarayın her bölümüne pişmiş topraktan yapılmış çok sağlam künkler döşenmiş. Ayrıca bir hazne keşfettik; bir çeşit kazan dairesi gibi. Orada ısıtılan su künkler aracılığıyla özel odaya getiriliyor, oradan da sarayın diğer kısımlarına sıcak su taşınıyordu. Günümüzdeki kalorifer sistemine benzeyen bir çeşit ısıtma sistemi kullanılmış." Yapılan kazılarda çevre küçük köşkler, depo ve aynı döneme ait bir de şantiye ortaya çıkarıldı. Sarayın inşasında kullanılan çinilerin, tuğlaların, cam malzeme ve madeni eşyaların bu şantiyede yapıldığı düşünülüyor. Sarayın şantiyesinde üst üste sıralanmış halde 500 adet çini depolanmış halde bulundu. Karatay Müzesi'ne teslim edilen çinilerin üzerinde Arapça harflerle hükümdarların lakapları olan 'Es Sultan', 'El Muazzam', 'El Galib' gibi yazılar yer alıyor. Kubadabad'ın sadece bir Selçuk sarayı değil, aynı zamanda bir Selçuklu şehri olduğuna işaret eden Arık, Alaeddin Keykubat'ın buraya bir vali atadığını aktarıyor. Gölyaka Belediye Başkanı Rıza Namlı, sarayın korunması için yeterli ödenek ayrılmadığı görüşünde. Kalıntıların korunması için 2 milyon YTL'lik bir proje hazırladıklarını aktaran Namlı, 5 ay önce projeyi Kültür ve Turizm Bakanlığı'na göndererek, 'uzay çatısı' talebinde bulunmuş.

Sarayın planını Sultan Alaeddin Keykubat çizdi

Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat tarafından yaptırılan Kubadabad Sarayı, Konya'nın Beyşehir ilçesine bağlı Gölyaka beldesi sınırlarında, Beyşehir Gölü kıyısında yer alıyor. Selçuklu tarihçisi İbni Bibi'nin verdiği bilgiye göre; Sultan Alaeddin Keykubat, Kayseri'den Antalya'ya giderken Beyşehir Gölü çevresinin güzelliğinden etkilenerek, buraya bir saray yapılmasını emretti. Krokisini Sultan Alaeddin'in çizdiği saray 1236 yılında tamamlandı. Alaeddin Keykubat'ın emriyle saray çevresine bir şehir kuruldu.


Ünal Livaneli, Konya


Zaman

Hiç yorum yok: